Stanisław Starzyński

Stanisław
Starzyński

1853-04-18 - 1935-11-17

Lista wierszy O autorze

 

Stanisław Starzyński– polski prawnik i polityk, znawca prawa konstytucyjnego, profesor, dziekan Wydziału Prawa i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.
Urodził się 18 kwietnia 1853 r. w Snowiczu powiat złoczowski Gmina Remizowce, w rodzinie Bojomira i Stanisław Starzyński (ur. 18 kwietnia 1853 w Snowiczu Powiat złoczowski, zm. 17 listopada 1935 we Lwowie) – polski prawnik i polityk, znawca prawa konstytucyjnego, profesor, dziekan Wydziału Prawa i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.
Urodził się 18 kwietnia 1853 r. w Snowiczu powiat złoczowski Gmina Remizowce, w rodzinie Bojomira i Zofii Kulczyckiej. Nauki początkowe pobierał w domu rodzinnym. Od II klasy uczęszczał do Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1872 r. zdał egzamin dojrzałości. W 1876 r. z odznaczeniem ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Trzy lata później, na tymże uniwersytecie uzyskał stopień doktora praw. Był współzałożycielem i prezesem Biblioteki Słuchaczów Prawa oraz Czytelni Akademickiej. W latach 1876 -1879 pracował jako urzędnik w Namiestnictwie Lwowskim, a w 1879 r. w starostwie w Tarnowie. W roku akademickim 1880/81 studiował na Uniwersytecie w Wiedniu. W marcu 1883 r. uzyskał veniam legendi z austriackiego prawa politycznego na podstawie pracy pt. O t.zw. ustawodawstwie tymczasowym. Studium porównawcze z dziedziny prawa politycznego (opubl. Lwów 1883). Od 1883 r. do śmierci prowadził wykłady z prawa konstytucyjnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Postanowieniem cesarskim z 23 kwietnia 1889 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym prawa politycznego na Wydziale Prawa i tym samym powstała pierwsza samodzielna polska katedra prawa politycznego (konstytucyjnego). Trzy lata później, mocą postanowienia cesarskiego z 4 lipca 1892 r. został mianowany profesorem zwyczajnym. Katedrą prawa politycznego prof. Starzyński kierował do 1925 r. W latach 1895/96 i 1918/19 był dziekanem Wydziału Prawa ULw., a w roku 1896/97 prodziekanem. W roku 1913/1914 był rektorem, a w roku 1914/15 prorektorem. W styczniu 1925 r. prof. Starzyński przeszedł na emeryturę opowiadając się, aby jego następcą został Ludwik Ehrlich. W lutym tego roku Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego mianowało go profesorem honorowym. W latach 1930-1935 wykładał w ramach Studium Dyplomatycznego UJK.
Prof. Starzyński był też przez wiele lat działaczem politycznym. W latach 1884-1993 był członkiem Rady i Wydziału (zarządu) powiatu lwowskiego. W latach 1907-1913 zasiadł w Sejmie Krajowym we Lwowie. W latach 1884-1888, 1901-1907 i 1907-1911 był członkiem wiedeńskiej Izby Poselskiej (Rady Państwa). W okresie tym był autorem i współautorem licznych aktów prawnych dot. prawa wyborczego, prawa konstytucyjnego i prawa administracyjnego. W okresie 1907-1911 był wiceprezydentem Izby Poselskiej. Przyczynił się w 1909 r. do rozszerzenia autonomii Galicji, poprzez ustawę nazwaną jego imieniem (lex Starzyński). W latach 1917-1918 był członkiem austriackiej Izby Panów. Od 1917 r. brał udział w pracach nad projektem konstytucji dla Polski. W 1928 r. ogłosił autorski projekt reformy konstytucji. Był rzeczoznawcą w wielu kwestiach związanych z prawem konstytucyjnym. W II RP cieszył się zasłużoną opinią najwybitniejszego znawcy prawa konstytucyjnego. Opublikował wiele fundamentalnych dzieł z zakresu prawa konstytucyjnego, a także historii prawa konstytucyjnego. Nie do przecenienie jest też jego udział w opracowaniu historii Uniwersytetu Lwowskiego (wspólnie z Ludwikiem Finklem wydał Historyę Uniwersytetu Lwowskiego, Lwów 1894), w której opracował tom II obejmujący lata 1869-1894. Uczniami prof. Stanisława Starzyńskiego byli m.in.: Edward Dubanowicz, Ludwik Ehrlich, Antoni Wereszczyński, Hersch Lauterpacht i Stanisław Edward Nahlik. Starzyński był członkiem AU w Krakowie (od 1918 PAU), Towarzystwa Naukowego we Lwowie (1920). W 1932 r. otrzymał stopień doktora honoris causa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Posiadał honorowe obywatelstwa: Rawy Ruskiej, Sokala i Żółkwi.
Zmarł 17 listopada 1935 r. Pochowany obok grobów ojca i brata w kaplicy przypałacowej znajdującej się w wiosce Derewni koło Żółkwi, gdzie spędził też oststnie lata życia. Po śmierci Prof. Starzyńskiego Towarzystwo Biblioteka Słuchaczów Prawa UJK, którego jako student był założycielem i prezesem przybrało jego imię.
 
 

Jak prawie wszystkie strony internetowe również i nasza korzysta z plików cookie. Zapoznaj się z regulaminem, aby dowiedzieć się więcej. Akceptuję